Đường trung du và đường miền núi thường là những loại đường có nhiều dốc cao và dài; quanh co, gấp khúc, mặt đường hẹp và không phẳng, tầm nhìn hạn chế. Muốn lái xe an toàn trên loại đường này cần tập luyện thành thục các thao tác phanh, ga, côn, số.

Khi lên dốc, người lái xe cần quan sát độ cao và độ dài của dốc để phán đoán vị trí phải đổi số.
Dốc thấp (hình 3-4) : cần tăng tốc độ trước khi đến chân dốc để lấy đà vượt dốc;

Dốc lên trung bình (hình 3-5) : cần tăng tốc lấy đà, tới giữa dốc thì về số. Chú ý không để động cơ có tiếng gõ, thao tác về số đúng kỹ thuật.

Dốc lên cao (hình 3-6): cần về các số thấp từ chân và ngang dốc, điều chỉnh ga cho xe từ từ lên dốc (đang lên dốc cao khó về số, nên cần phải thao tác nhanh). Chú ý khi gần đến đỉnh dốc phải đi chậm, sát về phía bên phải đường, phát tín hiệu (còi, đèn) để báo cho người lái xe phía đối diện tới biết.

Khi xuống dốc, tuỳ theo độ dốc và tình trạng mặt đường để gài số phù hợp.
Độ dốc thấp: có thể dùng số cao, ga nhẹ;
Độ dốc cao (hình 3-7) : về số thấp, kết hợp phanh động cơ với phanh chân để khống chế tốc độ.

Dốc xuống dài (hình 3-8) : tuỳ theo độ dốc để về số cho phù hợp, sử dụng phanh động cơ là chủ yếu, phanh chân dùng để hỗ trợ. Nếu đạp phanh chân lâu dài, má phanh sẽ bị nóng, cháy.

Khi chạy trên đường dốc phải giữ khoảng cách giữa các xe đủ an toàn; Lên dốc đề phòng xe đi trước tụt dốc, xuống dốc đề phòng xe sau mất phanh nguy hiểm. Nếu dốc quá dài, nên chọn vị trí dừng xe, tắt động cơ để nghỉ nhằm giảm nhiệt độ cho động cơ và cơ cấu phanh.

Khi cần dừng xe ôtô ở giữa dốc lên (hình 3-9), người lái cần thực hiện các thao tác sau
Phát tín hiệu, lái xe sát vào lề đường bên phải;
Nhả bàn đạp ga cho xe chạy chậm lại;
Đạp phanh nhẹ phanh và lái xe vào chỗ định dừng;
Về số 1, đạp nửa hành trình bàn đạp ly hợp cho xe đến chỗ dừng. Khi xe đã dừng, đạp phanh chân, đạp hết hành trình ly hợp và kéo phanh tay. Đánh tay lái sang phải nếu nơi đỗ xe không có bó vỉa như hình (a), đánh hết tay lái sang trái nếu nơi đỗ xe có bó vỉa như hình (b) để đảm bảo an toàn. Tắt máy, nhả hết hành trình bàn đạp ly hợp.

Nếu định dừng lâu cần chèn xe chắc chắn;
Khi dừng sau xe khác, cần đỗ cách xe trước một khoảng cách an toàn.

(a) Đỗ xe trên dốc lên không có bó vỉa

(b)Đỗ xe trên dốc lên có bó vỉa

Khi cần dừng xe ôtô ở giữa dốc xuống (hình 3-10), người lái xe cần thực hiện các thao tác sau:
Phát tín hiệu, lái xe sát vào lề đường bên phải;
Đạp phanh sớm và mạnh hơn lúc dừng xe trên đường bằng để xe đi với tốc độ chậm đến mức dễ dàng dừng lại được.

Về số 1, đạp nửa ly hợp cho xe đến chỗ dừng. Khi xe đã dừng, đạp phanh chân, đạp hết hành trình bàn đạp ly hợp và kéo phanh tay. Đánh lái để bánh xe quay vào bó vỉa để đảm bảo an toàn như hình.
Chú ý:
– Nếu định dừng lâu, cần chèn xe cho chắc chắn;
– Khi phải dừng phía trước xe khác, cần đỗ cách xe sau một khoảng cách
an toàn.

Khi lái xe trên đường trung du và miền núi, việc phải lái xe dừng và khởi hành xe trên dốc phải thường xuyên thực hiện. Để trang bị cho người lái xe những kỹ năng cơ bản để dừng và khởi hành xe trên dốc, cần thực hiện các trình tự sau:
– Khi đi lên dốc cao, cần phải về số thấp (số 1 hoặc số 2)

– Khi đến điểm cần đỗ, giảm ga, sau đó chuyển chân từ bàn đạp chân ga sang bàn đạp phanh đồng thời đạp hết hành trình bàn đạp ly hợp để từ từ dừng xe.

– Giữ bàn đạp chân ly hợp và chân phanh,kéo phanh tay

Để khởi hành xe trên dốc ta thực hiện
– Nhả 2/3 hành trình bàn đạp ly hợp để đĩa ly hợp tiếp xúc với bánh đà, đồng thời tăng ga nhẹ.

​​​​​​​

– Đến khi lực kéo của động cơ cân bằng với lực kéo xe xuống do đang dừng ở giữa dốc, nhả phanh tay, nhả hết hành trình bàn đạp ly hợp, đạp mạnh ga để vượt dốc.